Rozwód czy separacja? – Kancelaria Adwokacka Piaseczno
Rozwód to rozwiązanie małżeństwa na podstawie orzeczenia sądu. Separacja zaś polega na sądowym uregulowaniu faktycznego rozłączenia małżonków, jednak bez rozwiązywania związku małżeńskiego, a zatem na skutek orzeczenia separacji małżeństwo formalnie trwa nadal, zaś małżonkowie nie są już zobowiązani do wspólnego pożycia. Separacja jest czasem na „zastanowienie się”.
Przesłanki
Sąd orzeknie separację, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia. Z kolei do rozwiązania małżeństwa przez rozwód konieczne jest, by między małżonkami nastąpił nie tylko zupełny, ale i trwały rozkład pożycia.
Zupełny rozkład pożycia oznacza zerwanie wszelkich więzi łączących małżonków: duchowych, fizycznych i materialnych. O trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego mówimy wówczas, gdy na podstawie okoliczności sprawy zasadny jest wniosek, że pomiędzy małżonkami nie jest możliwy powrót do wspólnoty małżeńskiej, tzn. gdy brak jest szans na to, że małżonkowie się pogodzą.
Wina
Zarówno w przypadku rozwodu, jak i separacji, sąd na zgodny wniosek stron nie orzeka o winie rozkładu pożycia. Istotną różnicą jednak jest to, że orzeczenia separacji może żądać małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, co w przypadku rozwodu jest niedopuszczalne, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Pomimo jednak rozkładu pożycia nie jest dopuszczalne orzeczenie ani rozwodu, ani separacji, jeżeli wskutek orzeczenia miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo z innych względów orzeczenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Kolejne małżeństwo, powrót do nazwiska
W przeciwieństwie do rozwodu, małżonek będący w separacji nie może zawrzeć kolejnego małżeństwa ani powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem związku małżeńskiego.
Wspólne dzieci
Zarówno w wyroku rozwodowym, jak i orzekającym separację sąd rozstrzyga o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem stron, o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz ustala wysokość świadczeń alimentacyjnych na rzecz wspólnych małoletnich dzieci.
Alimenty dla małżonka
Zarówno w przypadku rozwodu, jak i separacji, małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, jeśli znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Jeśli zaś jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego, a rozwód / separacja pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb niewinnego, choćby ten nie znajdował się w niedostatku. W przypadku rozwodu obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego związku małżeńskiego, a jeżeli zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa również z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności, na żądanie małżonka uprawnionego, sąd przedłuży powyższy termin.
W przypadku separacji obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony żadnymi ramami czasowymii może trwać przez całe życie małżonków. Jeżeli wymagają tego względy słuszności, małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy.
A ponadto
Po rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód, jak również po orzeczeniu separacji ustaje ustawowa wspólność majątkowa małżeńska. Ponadto małżonkowie rozwiedzeni, jak i będący w orzeczonej przez sąd separacji nie dziedziczą po sobie.
Zniesienie separacji
Na zgodne żądanie małżonków sąd orzeka o zniesieniu separacji. Z tą chwilą ustają jej skutki. Znosząc separację, sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym dzieckiem.
Koszty
Zarówno od pozwu o rozwód jak i separację pobiera się opłatę stałą w kwocie 600 zł., jeżeli jednak separacja ma zostać orzeczona na zgodne żądanie małżonków, opłata wynosi 100 zł.