Kto jest uprawniony, a kto zobowiązany?
Uprawnionym jest małżonek niewinny rozkładowi pożycia, zaś zobowiązanym jest małżonek, który został uznany przez sąd wyłącznie winnym rozkładowi pożycia.
Kiedy?
Przesłanką podmiotową jest i s t o t n e pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Oznacza to, że małżonek niewinny musi udowodnić, że po rozwodzie jego sytuacja materialna będzie gorsza niż w małżeństwie, a pogorszenie będzie miało charakter istotny. Nie oznacza to jednak, że musi być w niedostatku! Wystarczy porównanie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, w jakiej znalazł się wskutek orzeczenia rozwodu, z sytuacją, w jakiej znajdowałby się, gdyby do rozwodu nie doszło.
W jakim zakresie?
Należy pamiętać, że przepis art. 60 § 2 KRO nakłada na małżonka winnego rozwodu jedynie obowiązek przyczyniania się w odpowiednim zakresie do ponoszenia kosztów związanych z zaspokojeniem usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, co nie oznacza przerzucenia na niego w całości ciężaru utrzymania byłego małżonka.
Zakres, w jakim to ma nastąpić, określa z jednej strony stopień pogorszenia się sytuacji materialnej małżonka niewinnego, a z drugiej strony zasady słuszności. Z reguły będzie on się znajdował pomiędzy granicą, poniżej której leży niedostatek, a granicą, której przekroczenie byłoby zrównaniem stopy życiowej obojga rozwiedzionych małżonków.
Równa stopa życiowa?
Nie. Uregulowanie z art. 60 § 2 kto nie daje małżonkowi niewinnemu prawa do równej stopy życiowej z małżonkiem zobowiązanym, lecz daje mu prawo do bardziej dostatniego życia poprzez przyczynianie się w odpowiednim zakresie do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb, chociażby nie znajdował się w niedostatku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach w wyroku z dnia 15 lipca 2004 r. I ACa 375/04)
Przez jaki czas?
Gdy zobowiązanym do dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu jest małżonek, który został uznany za winnego rozkładu pożycia to obowiązek ten nie jest ograniczony 5-letnim terminem. Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa jednak w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa.
Inni krewni?
Należy pamiętać, że obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu małżeństwa wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka.
